Cây gõ đỏ ( cà te, hổ bì )
– Tên khoa học là: Afzelia xylocarpa, thuộc thực vật họ đậu ( Fabaceae ).
– Gõ đỏ là loại cây phân cành thấp, cành non nhẵn, lá chét có hình trái xoan dài 5 – 6 cm đầu lá nhọn, gốc lá tù hoặc gần tròn, phiến lá nhẵn, đây là loại gỗ lớn cao từ 25 – 30m, thân thẳng tròn, vỏ màu xám trắng và khá sần sùi.
– Vào tháng 3 – 4 cây gõ đỏ nở hoa, với các chùm hoa hình chùy mọc ở đỉnh cành, đây là loại hoa lưỡng tính có màu trắng hoặc hồng dài từ 5 – 12mm mặt trong có lông.
– Vào tháng 10 – 11 cây gỗ đỏ cho quả hình quả đậu, có hạt hình trứng, dày, vỏ với màu nâu hoặc nâu thẫm, quả gõ đỏ dày từ 15 – 20cm, khi già hóa màu nâu thẫm chứ từ 5 – 8 hạt, hạt gõ đỏ có khả năng tái sinh rất mạnh.
Nguồn gốc cây gỗ gõ đỏ
– Cây gỗ đỏ thường phát triển chậm, là loài cây thường phân bố trong rừng xanh hoặt rừng nửa rụng lá, thường mọc trên các loại đất có thành phần cơ giới trung bình, tầng đất thấp, đất bằng hay sườn thoát nước, là loại cây ưa sáng.
– Chính vì đặc tính đó mà cây gõ đỏ thường được phân bố ở một số nước Đông Nam Á như: Lào, Campuchia. Thái Lan, Trung Quốc…ở Việt Nam, là loại gỗ phân bố khá rộng từ Bắc vào Nam, từ đồng bằng đến miền núi.
Gỗ gõ đỏ thuộc nhóm mấy trong các loại gỗ
- Đây là loại gỗ không chỉ có chất lượng tốt, dễ gia công không hề bị ảnh hưởng bởi thời tiết mà nó còn là loại gỗ có màu sắc vân gỗ cực kì đẹp đem lại giá trị cao trong sản xuất những đồ dùng nội thất hay những tác phẩm điêu khắc.
- Gỗ gõ đỏ thuộc nhóm gỗ thứ I, là loại gỗ quý hiếm được liệt kê trong sách đỏ Việt Nam.
Cách nhận biết gỗ gõ đỏ
Ngoài cách nhận biệt qua các đặc điểm sinh thái như: chiều cao, lá, hoa và quả…gỗ gõ đỏ còn được nhận biết qua màu sắc, vân gỗ hay gỗ đằm và nặng của gỗ.
- Kiểu vân: Sự khách biệt lớn nhất để có thể phân biệt gỗ gõ đỏ với các loại gỗ khác là nhờ vào hình dáng vân gỗ, gỗ gỗ đỏ thường có đường vân lớn, các giác gỗ màu vàng xen kẽ là các giác gỗ màu đen khi nhìn vào rất dễ dàng có thể phân biệt, nét độc đáo cũng vân gỗ này là đem sự hài hòa âm dương.
- Độ đằm và nặng của gỗ: khi cầm một miếng gỗ gõ đỏ bạn sẽ có cảm giác rất chắc tay so với những dòng gỗ khách, ngoài ra gỗ gõ đỏ còn có độ cứng và sức chịu lựa nổi bật hơn hẳn.
Loại gỗ này không chỉ có giá trị thẩm mĩ mà còn mang giá trị kinh tế cực kì cao.
Ứng dụng của gỗ gõ đỏ
Gõ đỏ là loại cây lớn có tán lá rộng và xanh mát nên được trồng để tạo cảnh quan cho công viên, khuôn viên nhà máy, xí nghiệp, các vỉa hè đường phố hay hàng dào để bảo vệ sân vườn…
Gỗ gõ đỏ là loại gỗ có thể chịu nắng mưa rất tốt và không hề bị cong vênh mối mọt hay bị tác động bởi thời tiết, gỗ gõ đỏ khá nặng, cứng, bền với thớ mịn, dễ gia công dùng để đóng đồ trang trí nội thất, trạm trổ, làm sàn nhà, đóng bàn ghế…với vân gỗ đẹp đem lại giá trị thẩm mĩ cao.
Ngoài ra, gỗ gõ đỏ còn mang một tính chất rất đặc biệt so với những loại cây khác khi sinh trưởng, đó là khi cây gỗ bị thương tật, sâu bệnh hay chặt, chém…làm xây xước thân cây, khi đó cây sẽ sinh ra chất dinh dưỡng để nuôi vết thương tật ấy lành lại, do đó, chất dinh dưỡng thu được từ đất, không khí sẽ tích tụ ở nơi thương tật làm nó phát triển không bình thường, chỗ thương tật bị phình ra và tạo thành các bươu, những bươu này có kích thước đường kính gần bằng thân cây, nhưng bươu này có vân gỗ xoăn rất đẹp dùng làm ghế và đồ mỹ nghệ với giá trị cao, tuy nhiên quá trình tạo bươu là rất khó, hàng trăm cây mới được một bươu.
Chính bởi đặc tính, chất liệu và màu sắc vân gỗ của nó mà gỗ gõ đỏ luôn được coi là dòng gỗ quý hiếm nhất tạo nên những sản phẩm nội thất cực kì sang trọng và cao cấp, đây chính là dòng gỗ thể hiện cho sự quyền lực trong trang trí nội thất.